Lykele Jans Brandsma (VIIIx)

Geboortedatum: 
3 juli 1845
Geboorteplaats: 
Langweer
Sterfdatum: 
20 maart 1884
Sterfplaats: 
Joure

Lykele Jans Brandsma (VIIIx) is de jongste zoon van Jan Hendriks Brandsma en Lipkje Jans Hoekstra.

Lykele is tot 12 mei 1862 als knecht in dienst bij veehouder Pieter van Dijk in Langweer. Zijn toekomstige zwager Arend Pieters Klomp volgt hem op. Zelf gaat hij tot 8 september 1862 als knecht werken bij veeboer Inne Sybesma te Langweer. Daarna werkt hij tot 11 mei 1863 als knecht bij veehouder Christiaan Velthuis te Langweer.

Op 17 maart 1865 wordt Lykele gekeurd voor de Nationale Militie. Hij meet 1,526 m en wordt na hermeting 'vrijgesteld wegens gebrek aan lengte'.

Lykele trouwt op 9 november 1872 in Langweer met Nieskje Jans Jonker. Ze vestigen zich in Broek (huisnummer 3a, 7b en 7a), waar Lykele als winkelier en inlands kramer de kost verdient.

Op 7 maart 1870 huren Hendrik Jans en Lykele Jans Brandsma een overdekte ongewegerde Praam, ‘De Twee Gebroeders’ genaamd.’ Lengte: 6 m en 2 dm en 3 cm; wijd 2 m en 9 cm. (…) met zeil en treil en verderen inventaris, bestemd om in de provincie Friesland te varen. Ze huren voor vijf achtereenvolgende jaren ingaande 7 maart 1870. Voorwaarden: onderhoud door Brandsma (geschat op 10 gulden per jaar). Eerste huursom op 7 maart 1871: 50 gulden. In 1872: 48 gulden. In 1873: 46 gulden. In 1874: 44 gulden. In 1875: 42 gulden.


Friese zeilpraam omstreeks 1860

Lykele en Nieskje krijgen twee kinderen: Jan en Hendrik. Hendrik leeft slechts zes weken. Nieskje sterft in het kraambed, 5 dagen na de geboorte van Hendrik. Ze is niet ouder dan 31 jaar geworden.


Martje Klazes Noppert

Op 7 oktober 1876 hertrouwt Lykele in Langweer met Martje Klazes Noppert. Ze vestigen zich in eerste instantie in Broek, maar op 25 juni 1877 verhuizen ze naar Joure. Ze gaan wonen in een huis dat achter het tegenwoordige Zijl 11 ligt. Dat huis is inmiddels afgebroken. Voor Lykele was De Zijl een perfecte plaats, omdat hij als praamschipper/winkelier daar een geschikte uitvalsbasis voor zijn werkzaamheden had.


De Zijl (begin 1900)

Martje en Lykele krijgen vier kinderen: Klaas, een doodgeboren kind, Sipke en Gooitzen. Kort na de geboorte van Gooitzen komt Lykele te overlijden. Hij is dan 38 jaar.

In 1885 hertrouwt Martje met Jan Sjoerds Postma. Ze krijgen samen nog twee kinderen: Hiltje (1886) en Sjoerd (1890).